پرسش :

مغازه‌اى در سال ١٣۴٨ خریدارى شد، بعد از یک سال به قصد وسیع نمودن مغازه قسمت پشت آن که حدود ١۶ متر مربع از زمین مخروبه‌اى مى‌باشد، با سند عادى از مالک خریدارى و قیمت آن کلا به فروشنده تحویل و سپس آن زمین الحاقى به مغازه در تصرف خریدار قرار گرفته شد. بعد از ٧ سال یعنى در سال ١٣۵۶ فردى کل زمین مخروبه را قولنامه و مبادرت به صدور سند مالکیت براى کل زمین نمود از جمله براى زمین خریدارى‌شدۀ الحاقى به مغازه که جزء کل زمین است. اکنون بعد از گذشت ٢٣ سال این فرد ادّعاى مالکیت بر ١۶ متر مربع را دارد. تقاضا مى‌شود با توجه به شرح فوق حکم شرعى را توضیح فرمایید.


پاسخ :
باسمه تعالى؛ در فرض سؤال، چنانچه خریدار مغازه ١۶ متر زمین مزبور را از کسى که زمین در دست او بود و مالک شرعى زمین حساب مى‌شود خریده، آن ١۶ متر ملک خریدار مغازه مى‌باشد و معامله‌اى که بعد از آن تاریخ روى آن ١۶ متر انجام گرفته چه از طرف فروشندۀ زمین باشد یا غیر او اثرى ندارد و کسانى که ادّعاى مالکیت نسبت به آن ١۶ متر مى‌کنند باید اثبات کنند که زمین مزبور ملک فروشندۀ ١۶ متر در زمان فروش نبوده و الاّ ادّعاى آنها اثرى ندارد، و داشتن سند مالکیت نسبت به کل زمین تأثیرى در حکم ندارد، و اللّه العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.